玩家洞察|一位越南玩家的生活史个案观察

前言：我们采用桌面研究+个人生活史访谈研究的方法，并用第一人称视角描述一位典型越南玩家将近20年的个人成长经历、家庭娱乐变迁、游戏经历变化等。尝试用一个个案切片去描绘和呈现海外某个国家或城市玩家的图景。帮助理解海外市场变化、玩家行为及其动机，进而帮助市场与产品相关决策。有私心的地方是，我们也想通过这篇以及后续系列文章展示我们的海外资源和能力。本篇文章主要由来自越南的实习生katy完成。

正文：

Tôi đã trải qua tuổi thơ và thanh thiếu niên giữa nhịp sống sông động của Thành phố Hồ Chí Minh, nơi mà cuộc sống xung quanh tôi luôn đang biến đổi không ngừng. Giờ đây, ở tuổi 23, sau khi tốt nghiệp chuyên ngành Dinh dưỡng từ Đại học Deakin và đang làm việc tại Optus với tư cách là một tư vấn viên bán hàng, tôi đã vượt qua nhiều thử thách và gặt hái được những thành công nhất định trong cuộc sống. Tuy nhiên, dù trong quá trình học tập hay khi bắt đầu sự nghiệp, có một niềm vui, sở thích luôn đồng hành cùng tôi, đó là việc chơi game.

我在胡志明市繁忙的节奏中度过了我的童年和青少年时期，周围的生活总是在不断变化。现在，我23岁，已经从迪肯大学营养学专业毕业，并在Optus担任销售顾问，我已经克服了许多挑战，并在生活中取得了一定的成功。然而，无论是在学习过程中还是在职业生涯开始时，有一个爱好一直伴随着我，那就是玩游戏。

Khi nhắc đến Thành phố Hồ Chí Minh, hay còn gọi là Sài Gòn, hình ảnh đầu tiên hiện lên trong tâm trí tôi chính là “thành phố không ngủ”. Đúng như vậy, Sài Gòn, nơi mà mọi sự chuyển động không ngừng nghỉ. Khi mặt trời mọc, thành phố thức dậy sau giấc ngủ ngắn, rộn ràng với những hoạt động từ những người đi học, đi làm. Và khi màn đêm buông xuống, Sài Gòn lại càng trở nên rực rỡ với những ánh đèn từ những toà nhà cao tầng, những nhà hàng, quán ăn, nước uống, và tổ hợp âm thanh nhộn nhịp đến từ xe cộ hay những người bán hàng rong.

提到胡志明市，或称西贡，首先浮现在我脑海中的画面是“永不眠之城”。的确，西贡，那里的一切都在不停地运转。当太阳升起时，城市从短暂的睡眠中醒来，忙碌着上学和上班的人们。而当夜幕降临，西贡变得更加璀璨，高楼大厦的灯光、餐馆、咖啡馆、路边摊的声音和车辆的喧嚣交织在一起。

Sài Gòn còn là trái tim kinh tế của đất nước, là cầu nối giữa Việt Nam và quốc tế, là nơi thú hút mạnh mẽ nguồn vốn từ nước ngoài, và luôn là nơi tiên phong trong mọi xu hướng ở Việt Nam. Mặc dù tôi không hiểu rõ về mảng kinh tế, nhưng theo báo Chính phủ, Sài Gòn là thành phố có tốc độc tăng trưởng tổng sản phẩm nội địa trên địa bàn Thành phố (GDPR) cao nhất ở Việt Nam, khoảng 5.81%, đóng góp hơn 22% vào GDP của Việt Nam vào năm 2023.

西贡是国家的经济心脏，是连接越南与国际的桥梁，吸引了大量的外国投资，始终引领着越南的潮流。尽管我对经济领域了解不多，但据政府报道，西贡是越南国内生产总值增长率（GDPR）最高的城市，约为5.81%，在2023年为越南GDP贡献了超过22%。

Không chỉ về mặt kinh tế, Sài Gòn còn là một trung tâm văn hoá và giáo dục lớn nhất Việt Nam. Thú thật tôi cũng không thể miêu tả chính xác nét văn hoá của nơi đây. Nhưng nếu được chọn một từ để miêu tả, tôi sẽ chọn “đa dạng”. Đúng, văn hoá Sài Gòn đa dạng; nó là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại, giữa địa phương và quốc tế. Văn hoá Sài Gòn được tạo ra bởi sự tập hợp của các nền văn hoá đến từ miền Bắc, Trung, và Tây Việt Nam. Bởi vì nơi đây là ngôi nhà thứ hai của gần sáu triệu người dân từ khắp các tỉnh thành. Mọi người ai ai cũng muốn đến Sài Gòn để sinh sống và làm việc, nhờ vào lối sống đầy sôi động và tiềm năng kinh tế của thành phố này. Và mỗi người, mỗi gia đình, đều mang truyền thống của mình đóng góp vào Sài Gòn, tạo nên một nét văn hoá đa dạng, vừa giống song cũng lại khác so với những tỉnh thành khác, tạo ra một nét đặc trưng, chỉ có ở Sài Gòn.

不仅在经济方面，西贡也是越南最大的文化和教育中心。说实话，我无法准确描述这里的文化特色。但如果要用一个词来形容，我会选择“多样”。没错，西贡的文化是多样的；它是传统与现代、地方与国际的和谐结合。西贡的文化是由来自北部、中部和西部的各种文化汇集而成的。因为这里是近六百万来自全国各地的人们的第二个家。每个人都希望来到西贡生活和工作，正是由于这座城市充满活力的生活方式和经济潜力。每个人、每个家庭，都将自己的传统带到西贡，形成了一种既相似又不同于其他省市的独特文化，这种特质只有在西贡才能找到。

Giống như nhiều người khác, ba mẹ tôi cũng từ một tỉnh nhỏ ở miền Tây, di cư đến Sài Gòn từ rất lâu về trước và mở một cửa hàng kinh doanh chuyên về điện nước. Gia đinh tôi định cư ở quận 12, cách trung tâm thành phố khoảng 20 đến 30 phút chạy xe máy. Sài Gòn sôi động là thế, nhưng khu tôi sống lại yên bình và giản dị hơn. Quận 12 từng là một phần của khu vực nông thôn Hóc Môn, lại cách xa trung tâm thành phố nên nhịp sống có vẻ chậm và cơ sở hạ tầng kém phát triển hơn so với những khu vực trung tâm thành phố như Quận 1, hoặc Quận 3. Có lẽ vì vậy, tuổi trẻ của tôi đã được pha trộn giữa cuộc sống thành thị và nông thôn. Khi còn học tiểu học (2006 – 2011), tôi thường xem phim hoạt hình siêu nhân gao, chơi bắn bi và sưu tập thẻ bài Pokemon cùng các bạn nam trong xóm sau giờ học. Đó là những kỷ niệm thật sự vui vẻ. Bởi vì ba mẹ tôi chỉ cho tôi một ít tiền tiêu vặt mỗi tuần, nên tôi không thể mua nhiều thẻ bài Pokemon. Tuy nhiên, nhờ vào kĩ năng của mình, tôi đã thành công thu thập hết những thẻ bài quý hiếm của các bạn hàng xóm và tôi cảm thấy rất tự hào về điều đó. Tôi còn có một người chị gái, cô ấy lớn hơn tôi đến 4 tuổi. Có thể do chúng tôi khác biệt về giới tính và khoảng cách tuổi tác, nên chúng tôi không thường xuyên chơi cùng nhau Thực ra, chúng tôi thường chỉ chơi chung với nhau khi được ba mẹ dẫn đi siêu thị, rạp chiếu phim hoặc công viên vào mỗi cuối tuần, hoặc khi cả nhà cùng nhau đi du lịch.

像许多人一样，我的父母也来自西部的一个小省，很久以前就迁移到了西贡，并开了一家专门经营水电的商店。我们家定居在12区，距离市中心约20到30分钟的摩托车车程。尽管西贡很繁华，但我们生活的区域却更加宁静和简朴。12区曾经是农村区域的一个部分，因为离市中心较远，所以生活节奏较慢，基础设施也不如中心城区如1区或3区那么发达。也许正因为如此，我的童年融合了城市和农村的生活。小学时期（2006-2011），我经常在放学后与邻居男孩们一起看超人动画片、玩弹珠和收集神奇宝贝卡片。那些是真正快乐的回忆。由于父母每周只给我一些零花钱，我不能买很多神奇宝贝卡片。然而，凭借我的技能，我成功地收集到了所有邻居的稀有卡片，我对此非常自豪。我还有一个姐姐，她比我大四岁。可能由于性别和年龄差异，我们不常一起玩。实际上，只有在周末父母带我们去超市、电影院或公园，或者全家一起旅行时，我们才会一起玩。

Tôi đã trả qua những năm tiểu học đầy kỷ niệm với những bộ phim hoạt hình siêu nhân và những trò chơi dân gian. Khi bước vào cấp trung học, cuộc sống thành thị trở nên sinh động, rõ nét hơn đối với tôi. Trường trung học của tôi toạ lạc ở quận Gò Vấp, cách nhà tôi khoảng 15 phút đi xe. So với thời tiểu học, cường độ học tập ở trung học cao hơn và tôi bắt đầu dành nhiều thời gian hơn ở quận Gò Vấp. Có thể nói, từ thứ hai đến thứ bảy, tôi dành phần lớn thời gian ở quận này. Khác với quận 12, quận Gò Vấp phát triển hơn, hiện đại hơn và phương tiện giải trí đa dạng hơn. Sau những giờ học, tôi thường đi tới trung tâm thương mại, những quán trà sữa, khu vui chơi giải trí trong nhà, rạp chiếu phim, hoặc sân chơi bowling, để chơi cùng các bạn trong lớp.

小学时期我有很多关于超人动画片和传统游戏的美好回忆。进入中学后，城市生活对我来说变得更加生动和清晰。我的中学位于戈 vap 区，离我家约15分钟车程。与小学时期相比，中学的学习强度更大，我开始花更多时间在戈 vap 区。可以说，从周一到周六，我大部分时间都在这个区。与12区不同，戈 vap 区更发达、更现代，娱乐设施也更多。下课后，我经常去购物中心、奶茶店、室内游乐场、电影院或保龄球场与同学们玩耍。

Tôi nhớ, lúc tôi bắt đầu vào cấp 2 (trung học), là vào năm 2012, internet thực sự không phổ biến ở khu tôi ở. Lúc ấy, Việt Nam chỉ có hai tuyến cáp quan biển là AAG và Liên Á, nên gía của một gói cước internet còn mắc. Cụ thể hơn, giá cước của 1 gói FTTx giao động từ 500,000 – 1 triệu đồng/1 tháng, trong khi đó thu nhập bình quân của một người Việt Nam vào thời điểm đó chỉ khoảng 1,500,000 đồng trong 1 tháng. Vì vậy, hầu hết các hộ gia đình ở khu tôi đều không mua gói cước, mà thay vì đó nếu ai muốn sử dụng internet thì có thể đến tiệm net với giá chỉ trong khoảng 2,000 – 5,000 đồng/1 giờ. Còn về điện thoại di động, ba mẹ và chị tôi đều có nhưng chỉ dùng cho mục đích gọi điện và nhắn tin là chủ yếu.

我记得，当我开始上中学时（2012年），互联网在我居住的地区还不普及。当时，越南只有两条海底光缆——AAG和IA，所以互联网套餐的价格还很贵。具体来说，一个FTTx套餐的费用在500,000到1,000,000越南盾之间，而当时越南人均月收入仅约为1,500,000越南盾。因此，我居住的地区的大多数家庭都不购买互联网套餐，而是选择去网吧使用互联网，每小时只需2,000到5,000越南盾。至于手机，父母和姐姐都有，但主要用于打电话和发短信。

Tuy nhiên, chỉ 2 năm sau đó, vào mùa hè từ lớp 7 sang lớp 8, smartphones và internet bắt đầu trở nên phổ biến hơn. Ba mẹ tôi bắt đầu mua gói cước internet và lắp đặt wifi trong nhà. Chị tôi bắt đầu sử dụng smartphones với nhiều mục đích khác chẳng hạn như nghe nhạc, xem phim, tìm kiếm thông tin và lên mạng xã hội. Trong khi đó, ba mẹ thì vẫn sử dụng điện thoại với mục đích gọi điện và nhắn tin cho công việc. Phương tiện giải trí chủ yếu của ba mẹ tôi vẫn là chiếc TV. Còn tôi, tôi chỉ được sài chiếc điện thoại di động bình thường, chỉ có thể gọi điện và nhắn tin được thôi.

然而，仅仅两年后，在我从7年级升到8年级的那个夏天，智能手机和互联网开始普及。父母开始购买互联网套餐并在家中安装了WiFi。姐姐开始使用智能手机进行听音乐、看电影、搜索信息和上社交媒体等活动。而父母仍然主要使用手机打电话和发短信。电视仍然是他们主要的娱乐方式。我则只被允许使用一部普通的手机，只能打电话和发短信。

Và cũng vào khoảng thời gian đó, khi được 14 tuổi, tôi được tiếp xúc lần đầu tiên với game online. Thú thật thì câu chuyện này có chút ngốc nghếch nhưng thật ra nó là như thế này: Vào năm 2014, theo tầm hiểu biết của tôi, thì có hai tựa game chính. nổi tiếng nhất ở Việt Nam là Liên Minh Huyền Thoại (League of Legend) và Đột Kích (Cross Fire). Vào một buổi chiều sau khi học xong, bạn tôi rủ tôi đi vô tiệm net, bạn nói sẽ cho tôi 100,000 đồng để mua một skin tướng nếu tôi đồng ý chơi Đột Kích cùng bạn. Trời, vừa được chơi lại còn được 100,000 đồng miễn phí, ai lại không chơi. Thế là tôi đồng ý, bắt đầu chơi Đột Kích cùng bạn ở tiệm net gần trường. Và con đường chơi game của tôi bắt đầu từ đây.

也是在那段时间，当我14岁时，我第一次接触到网络游戏。说实话，这个故事有点傻，但事实是这样的：2014年，据我所知，越南最流行的两款游戏是《英雄联盟》和《穿越火线》。有一天放学后，我的朋友邀请我去网吧，说如果我同意和他一起玩《穿越火线》，他会给我100,000越南盾。天啊，又能玩游戏又能拿到100,000越南盾，谁会拒绝呢？于是，我同意了，并在离学校不远的网吧开始和他一起玩《穿越火线》。从那时起，我的游戏之路便开始了。

Nói sơ về Đột Kích, đây là một trò chơi bắn súng từ góc độ thứ nhất (FPS), bạn sẽ đóng vai một nhân vật, chọn loại súng mà bạn yêu thích và chơi theo từng chế độ (nhóm, sinh tử). Ở lần đầu chơi, tôi chơi rất tệ nhưng cảm giác rất mới lạ và thú vị. Khó có thể diễn tả bằng lời, nhưng cảm giác thăng hoa nhưng cảm giác thăng hoa khi mà hạ gục đối thủ và khả năng bắn súng của mình. Và hơn hết, sự húng thú khi bạn có thể trải nghiệm những việc mà trong thực tế sẽ không bao giờ xảy ra – như việc cầm súng và nhắm vào người khác.

简单介绍一下《穿越火线》，这是一款第一人称射击游戏，你将扮演一个角色，选择你喜欢的武器并根据不同的模式进行游戏。第一次玩时，我玩得很差，但感觉非常新奇和有趣。很难用语言形容，但击败对手和展现自己射击技巧的感觉非常棒。而且，更重要的是，你可以在游戏中体验到现实生活中永远无法实现的事情，比如拿枪瞄准别人。

Tuy nhiên, tôi không chơi thường xuyên. Thứ nhất, tôi không có máy tính (PC). Ba mẹ tôi cho rằng tôi chưa đến độ tuổi cần sử dụng máy tính. Thứ hai, và cũng là lí do thiết yếu nhất, ba mẹ tôi không hài lòng về việc tôi chơi game. Sau khi biết tôi chơi game lần đầu, ba mẹ không la mắng mà chỉ nhắc nhở tôi tập trung vào học tập. Tôi nghĩ ba mẹ nào cũng thế, ai cũng mong con mình học thành tài để có một tương lai tốt đẹp. Không làm ba mẹ thất vọng, trong năm học lớp 8 (2014 – 2015), tôi chỉ thỉnh thoảng đến tiệm net, khoảng 2 – 3 lần mỗi tháng để chơi Đột Kích cùng người bạn.

不过，我并不经常玩游戏。首先，我没有电脑（PC）。父母认为我还没有到需要使用电脑的年龄。其次，也是最主要的原因，父母不赞成我玩游戏。知道我第一次玩游戏后，父母没有责骂我，而是提醒我专注于学习。我想每个父母都一样，都希望自己的孩子成才，拥有美好的未来。为了不让父母失望，在8年级（2014-2015学年），我只是偶尔去网吧，每月大约2-3次，与朋友一起玩《穿越火线》。

Có một kỷ niệm đáng nhớ, không hẳn là vui, chỉ là hơi buồn cười mỗi khi nhắc lại. Đó là giữa đầu năm 2016, khi tôi đang học lớp 9, tôi bắt chơi Liên Minh Huyền Thoại. Vì quá đam mê game này và bạn bè liên tục rủ rê, tôi quyết định cúp học một buổi để đi ra tiệm net chơi. Rất xui xẻo là cô giáo gọi điện báo về nhà và mẹ phát hiện. Tôi bị mẹ đánh và cấm không cho chơi game cho đến khi thi đỗ vào trường cấp 3. Bây giờ nghĩ lại tôi vẫn thấy buồn cười.

有一个值得纪念的事件，不算快乐，只是每次提起都觉得有点好笑。那是2016年初，我正在上9年级，开始玩《英雄联盟》。因为太迷这款游戏，加上朋友们的不断邀请，我决定逃课去网吧玩游戏。非常倒霉的是，老师打电话通知了家里，妈妈发现了。我被妈妈打了一顿，并被禁止玩游戏，直到我考上高中。现在回想起来，我仍然觉得很可笑。

Giữa năm 2016, sau khi đỗ vào một trường cấp 3 khá có tiếng ở quận Gò Vấp, tôi được ba mẹ thưởng cho chiếc iPhone 7 mới toanh lúc bấy giờ. Đó là chiếc smartphone đầu tiên mà tôi sở hữu. Từ đó, tôi có thể lướt Facebook, xem Youtube và thậm chí chơi game trên điện thoại. Tôi rất thích xem và đọc những tin tức về các giải đấu chuyên nghiệp eSports của Liên Minh Huyền Thoại. Có thể bạn không tin, đã có một thời gian, bảng tin Facebook của tôi chỉ toàn là về LOL eSports Việt Nam mà thôi. Kể từ khi có smartphone, tôi bắt đầu chơi game trên điện thoại nhiều hơn là trên PC vì hầu hết bạn bè tôi cũng không có PC.

2016年中，当我考上戈 vap 区一所相当有名的高中后，父母奖励了我一部当时全新的iPhone 7。这是我拥有的第一部智能手机。从那时起，我可以浏览Facebook、观看YouTube，甚至在手机上玩游戏。我非常喜欢观看和阅读有关《英雄联盟》职业电竞比赛的新闻。你可能不信，有一段时间，我的Facebook新闻推送几乎全是关于越南LOL电竞的内容。自从有了智能手机，我开始在手机上玩游戏比在电脑上玩得更多，因为大多数朋友也没有电脑。

Ở Việt Nam, để mua một chiếc PC có cấu hình đủ tốt để chơi game mượt rất đắt tiền, giá dao động từ khoảng 30 đến hơn 50 triệu đồng. Ba mẹ chúng tôi hầu như không sẵn lòng bỏ ra một số tiền lớn như vậy chỉ để phục vụ cho mục đích chơi game. Vì vậy, chúng tôi thường chơi game trên điện thoại. Hai tựa game chúng tôi hay chơi nhất là Liên Quân Mobile (Arena of Valor) và PUBG Mobile. Chúng tôi thường chơi cùng nhau khi có tiết học trống hoặc trong thời gian nghỉ trưa. Thỉnh thoảng, khoảng 4 – 5 lần một tháng, chúng tôi vẫn sẽ ra tiệm net và chơi LOL. Thật ta, chơi game trên điện thoại rất tiện và dễ dàng, nhưng cảm giác hơi khác so với khi chơi trên PC. Với tôi, tôi thích chơi trên PC hơn vì nó mang lại trải nghiệm chân thực hơn, từ đồ hoạ cho đến âm thanh.

在越南，购买一台配置足够好的电脑以流畅玩游戏非常昂贵，价格在30到50多百万越南盾之间。我们的父母几乎不愿意花这么多钱仅仅为了玩游戏。因此，我们通常在手机上玩游戏。我们最常玩的两款游戏是《传说对决》和《PUBG Mobile》。我们常常在空闲课时或午休时间一起玩。有时，每月大约4-5次，我们仍会去网吧玩《英雄联盟》。其实，在手机上玩游戏很方便也很容易，但感觉与在电脑上玩略有不同。对我来说，我更喜欢在电脑上玩，因为它带来更真实的体验，从图形到声音。

Vì lực học của tôi khá ổn, ba mẹ tôi bắt đầu cho tôi tự quyết định mọi thứ trong cuộc sống từ khi tôi lên lớp 10. Ba mẹ muốn tôi tự trải nghiệm và rút ra bài học cho bản thân mình. Tất nhiên khi gặp khó khăn, ba mẹ và chị vẫn sẽ giúp đỡ, và đưa ra lời khuyên. Có lẽ vì vậy, tôi trở thành một con người ưa thích trải nghiệm. Tôi sẽ không đưa ra một kết luận cuối cùng cho tới khi tôi đã trải nghiệm mọi thứ.

由于我的学习成绩相当不错，从我上10年级起，父母就开始让我自己决定生活中的一切。父母希望我能够自己经历并从中吸取教训。当然，当遇到困难时，父母和姐姐仍会提供帮助并给予建议。可能正因为如此，我成为了一个喜欢体验的人。在我体验过所有事情之前，我不会轻易下结论。

Dần dần, mọi thứ trở nên hiện đại hơn, và tốc độ đường truyền internet trở nên nhanh hơn. Năm tôi học lớp 12, 2017 thì phải, Việt Nam đã có thêm ba tuyến cáp quang biển, làm giá cước của gói internet trở nên rẻ và dễ dàng tiếp cận hơn cho mọi người. Bên cạnh smartphones, iPad, SmartTV dần trở nên phổ biến và xuất hiện ở mọi nhà. Cũng đúng thôi, năm 2017 là năm mà nền kinh tế Việt Nam ghi nhận các kỷ lục, chẳng hạn như mức tăng trưởng kinh tế đạt 6.81%, vượt mục tiêu mà Chính phủ đặt ra, cùng với sự tăng trưởng nhanh chóng của xuất khẩu hàng hoá. Tôi lúc bấy giờ không hề biết về những con số này, nhưng tôi có thể cảm nhận được sự phát triển của kinh tế Việt Nam, đặc biệt là Sài Gòn, thông qua thu nhập và nhu cầu tiêu dùng của gia đình tôi. Cả gia đình ai cũng có một thiết bị điện tử làm phương tiện giải trí chính. Với ba mẹ thì đó chính là chiếc SmartTV để xem những bộ phim Hồng Kông, Đài Loan thời xưa, hoặc là những chương trình giải trí của Việt Nam. Chị tôi thì có smartphones để xem Netflix,

những bộ phim Hàn Quốc mà chị thích. Còn tôi thì cuối cùng cũng được ba mẹ sắm cho một chiếc PC đủ xịn để chơi game.

随着时间的推移，一切变得越来越现代化，互联网的速度也变得越来越快。2017年，我读12年级时，越南新增了三条海底光缆，使得互联网套餐的价格变得更便宜、更容易获得。除了智能手机，iPad和智能电视也逐渐在每个家庭中普及。2017年是越南经济创纪录的一年，经济增长率达到6.81%，超过了政府设定的目标，并且出口迅速增长。虽然当时我不了解这些数据，但我能感受到越南经济的发展，尤其是西贡，通过我家人的收入和消费需求来看。家里每个人都有一台电子设备作为主要的娱乐工具。对父母来说，是那台智能电视，他们用来观看老香港和台湾的电影，或是越南的娱乐节目。姐姐有智能手机，用来观看她喜欢的韩剧。而我，终于拥有了一台足够好的PC可以玩游戏。

Để mà nói về phương tiện giải trí chính của tôi, thì đó chính là chơi game. Một phần tại vì tôi là con trai, không có chơi chung với bạn nữ nhiều, nên là cũng không biết tới nhiều phương thức giải trí khác như là gọi điện tán gẫu, tôi chỉ biết chơi game cùng đám bạn thôi. Trong khoảng thời gian rảnh, tôi cũng thường đi đến trung tâm thương mại cùng bạn bè và gia đình. Tôi cũng đi đến phòng tập gym để rèn luyện sức khoẻ, giải toả áp lực.

对于我的主要娱乐方式，那就是玩游戏。部分原因是我作为一个男生，很少和女生一起玩，所以我不知道很多其他的娱乐方式，比如打电话聊天。我只知道和朋友一起玩游戏。在空闲时间，我也经常和朋友、家人去购物中心。我也去健身房锻炼身体，释放压力。

Thế nhưng, đối với tôi, chơi game đem lại một cảm giác rất riêng. Thứ nhất, chơi game mang lại niềm vui nhanh, gọn, lẹ. Ví dụ, tôi muốn đi vô trung tâm thương mại chơi, đi là phải có bạn hoặc có ngừoi thân đi cùng chứ đi một mình rất chán. Còn chơi game thì tôi có có thể chơi liền tại chỗ, không cần bạn bởi vì nếu chơi một mình thì hệ thống sẽ tự tìm đội ghép cho tôi, thế là xong, có niềm vui liền. Thứ hai, với tôi, chơi game không tốn nhiều tiền bằng việc đi vào siêu thị hay vô quán trà sữa với bạn bè. Và cuối cùng, game mang lại một niềm vui khi team mình thắng mà đi chơi thực tế lại không có được, tại vì đi chơi thực tế thì nó đâu có thắng thua, nó chỉ là nói chuyện, trao đổi với nhau thôi.

然而，对我来说，玩游戏带来了一种独特的感觉。首先，玩游戏可以迅速、简洁地带来快乐。比如，我想去购物中心玩，必须要有朋友或家人一起去，一个人去会很无聊。而玩游戏，我可以随时随地玩，不需要朋友，因为系统会自动匹配队友给我，这样就有了快乐。其次，对我来说，玩游戏比去超市或奶茶店花钱少。最后，游戏带来的团队胜利的喜悦是现实生活中无法体验到的，因为现实生活中没有胜负，只是交流和互动。

Kể từ khi có PC, tôi trở nên thường xuyên chơi game trên PC hơn là trên điện thoại, khoảng 2 – 3 lần 1 tuần, mỗi lần chơi khoảng 1 tiếng. Mặc dù ba mẹ cho tôi tự quyết định mọi thứ, nhưng nếu tôi chơi game quá lâu thì ba mẹ sẽ la tôi và nhắc nhở tôi đi học bài. Tựa game yêu thích nhất lúc ấy thì vẫn chỉ là LOL thôi. Còn về smartphones, tôi chỉ dùng để chủ yếu lướt Facebook và coi Youtube thôi.

自从有了PC，我开始更频繁地在PC上玩游戏而不是手机上，每周大约2到3次，每次约1小时。尽管父母让我自己决定一切，但如果我玩游戏时间太长，他们会提醒我去学习。当时我最喜欢的游戏还是《英雄联盟》。至于智能手机，我主要用来浏览Facebook和看YouTube。

Kể từ 3 năm trước, tầm khoảng cuối 2020, đầu 2021, tới tận bây giờ thể loại game ưa thích số 1 của tôi là game bắn súng. Có thể là vì tôi đã chơi LOL quá nhiều và trong khoảng một thời gian dài nên bây giờ những game đấu trường (MOBA) có vẻ trở nên nhàm chán với tôi. Thêm một điều nữa là LOL phụ thuộc nhiều vào đồng đội, kiểu nếu chỉ 1 mình tôi chơi hay thì rất khó để cứu một game, hoặc ngược lại nếu mà tôi chơi dở quá thì mấy người chơi khác cũng cứu mình không được. Nên chỉ khi có những giải nhỏ trong game hoặc chơi nguyên nhóm bạn thì tôi mới chơi chứ còn thường xuyên thì tôi hết chơi rồi. Nhưng còn game bắn súng thì khác, nó không có phụ thuộc vào đồng đội quá nhiều. Ví dụ, nguyên đội có 5 người, 4 người chơi dở nhưng tôi chơi hay thì tôi vẫn có thể cứu game được.

大约三年前，大概在2020年末、2021年初，到现在为止，我最喜欢的游戏类型是射击游戏。可能是因为我玩《英雄联盟》玩了太久，所以现在竞技场类游戏（MOBA）对我来说变得有些乏味。再加上《英雄联盟》非常依赖队友，一个人玩得好也很难拯救整个游戏，反之亦然，队友也很难拯救一个玩得不好的人。所以我只在游戏中有小型比赛或者和朋友们一起玩时才会玩《英雄联盟》，平时就很少玩了。而射击游戏则不同，不太依赖队友。比如，一个队伍有五个人，四个人玩得不好，但我玩得好，我还是可以拯救游戏。

Tựa game tôi ưa thích nhất và thường xuyên chơi nhất cho đến tận bây giờ chính là Valorant. Tôi bắt đầu chơi là Valorant vào khoảng cuối năm 2020 sau khi được thằng bạn cấp 3 rủ rê, gợi ý. Với tôi, bạn bè mà gợi ý game gì thì tôi sẽ thử chơi game đó tại vì game miễn phí mà, thử thì không có mất gì hết. Nếu sau thời gian thử, tôi cảm thấy thích thì tôi sẽ tiếp tục chơi còn không thì sẽ không chơi bất kể bạn bè có nói gì đi chăng nữa. Và tới bây giờ là cũng đã được 3, 4 năm tôi chơi Valorant rồi. Tôi rất thích game này vì nó vừa nhanh vừa tiện, nếu mình bận thì có thể tắt dừng game, đầu hàng liền chứ không phải đi từ đầu đến cuối giống LOL. Với LOL, một khi đã vô trận thì tôi phải đánh cho hết, hoặc không thì phải đợi tới 15 – 20 phút thì mới được đầu hàng. Có nhiều lúc tôi có việc đột xuất thì việc này khá là bất tiện với tôi.

我最喜欢和常玩的游戏是《Valorant》。我大约在2020年底开始玩《Valorant》，是一个高中朋友推荐给我的。对于我来说，朋友推荐的游戏，我都会尝试玩，因为是免费的，不会有任何损失。如果试过之后我喜欢，我会继续玩，否则无论朋友怎么说，我都不会再玩。从那时起，我已经玩了《Valorant》三四年了。我非常喜欢这个游戏，因为它既快又方便，如果有事可以随时退出，不像《英雄联盟》，一旦开始游戏，就必须打完，或者要等到15到20分钟才能投降。有时我有突发事件，这种情况对我来说很不方便。

Nói sơ về Valorant, cũng giống như Đột Kích, đây là game FPS. Và mình cũng nhập vai vào một nhân vật, chọn súng và chơi theo từng chế độ thường hoặc hạng. Mỗi chế độ thì có tổng cổng 24 vòng, đội nào đạt được 13 trước thì thắng. Tuy nhiên, có một số điểm mà tôi thấy Valorant nhỉnh hơn. Thứ nhất, là về đồ hoạ. Đồ hoạ đẹp, dễ tiếp cận với mọi giới tính. Mọi người đa phần nghĩ chỉ có con trai mới chơi gam Valorant nhưng thực chất là không, có rất nhiều con gái chơi game này, thậm chỉ còn có nữ bắn giải chuyên nghiệp luôn. Thứ hai, là về nhân vật. Mỗi nhân vật có một câu chuyện riêng, một bộ kĩ năng độc nhất, phù hợp với từng vai trò bao gồm: hộ vệ (sentinels), đối đầu (duelist), khởi tranh (initiator), kiểm soát (controller). Thứ ba, là về sự kích tính. Thường khi giao tranh xảy ra, mọi thứ xảy ra rất là nhanh và tôi cần phải phản xạ nhanh, nhắm chuẩn, đôi lúc một mình tôi có thể cân 4 – 5 thằng một lúc. Đó là khi sự kịch tính đạt đỉnh điểm và cảm giác rất là thích thú.

简要介绍一下《Valorant》，它也是一款第一人称射击游戏（FPS）。你会扮演一个角色，选择枪支并根据不同的模式进行游戏。每种模式总共有24轮，先达到13轮胜利的队伍获胜。然而，有一些我认为《Valorant》比其他游戏更好的地方。首先是图形，图形美观，容易吸引各种性别的玩家。人们通常认为只有男生玩《Valorant》，但实际上，很多女生也玩这个游戏，甚至有女性职业玩家。其次是角色，每个角色都有独特的背景故事和技能，适合不同的角色，包括守护者（sentinels）、对决者（duelist）、先锋（initiator）和控制者（controller）。第三是紧张感，当交战发生时，一切都非常迅速，我需要快速反应，精准瞄准，有时我可以一个人对付四五个敌人，这是游戏达到高潮的时候，感觉非常刺激。

Nhân vật yêu thích nhất của tôi trong game này là Jett. Một agent với vai trò đối đầu trong những cuộc giao tranh. Nói sơ về Jett, thì đây là một nhân vật nữ đến từ Hàn Quốc, và kĩ năng đặc biệt của cô ta là phi dao. Jett là agent đầu tiên mà tôi chơi và bộ kĩ năng của cổ rất là linh hoạt. Khi cầm Jett thì khả năng đột biến khá là nhiều, phụ thuộc nhiều vào kĩ năng của ngừoi chơi. Và tôi là người thích những agent có sự đột biến trong các chơi. Với tôi, đó mới là chơi game, chơi game thì mỗi lần chơi phải là một trải nghiệm khác. Chứ chơi game mà kiểu được lập trình cố định ngày từ đầu, thì việc đó quá dễ và nhàm chán đối với tôi.

我最喜欢的角色是Jett，一个在交战中扮演对决者的女性角色。简要介绍一下Jett，她是一个来自韩国的角色，特别技能是飞刀。Jett是我第一个玩的角色，她的技能非常灵活。使用Jett时，变化性很大，取决于玩家的技能。我喜欢那些在游戏中具有变化性的角色。对我来说，这才是真正的游戏，每次玩游戏都应该是一次不同的体验。如果游戏被固定编程，从头到尾都是一样的，那对我来说太容易和无聊了。

Bởi vì là người ưa thích sự trải nghiệm, tôi không quan tâm lắm về những bản cập nhật của game. Thường thì tôi chỉ cập nhật bởi vì nhà phát hành bắt buộc thôi, chứ để mà đọc để hiểu được sự thay đổi của game thì tôi không bao giờ làm. Tôi thích được tự trải nghiệm và nhận ra điều gì đã được cải tiến. Thế nhưng không phải mọi cải tiến đều tốt. Tôi nhớ, có một đợi nhà sản xuất game đã cải tiến một vài kĩ năng của Jett. Sau khi cập nhật, thì agent có vẻ yếu đi hơn một chút, làm trải nghiệm chơi Valorant của tôi hơi xuống một chút. Nhưng chỉ là một chút thôi, tại vì sự đột biến của agent vẫn còn đó nên tôi vẫn luôn lựa chọn Jett để chơi mỗi khi có cơ hội.

因为我喜欢体验，我并不关心游戏的更新日志。通常我只会更新，因为开发商强制更新，但我不会去阅读了解游戏的变化。我喜欢自己体验并发现有哪些改进。然而，并不是所有改进都是好的。我记得有一次，游戏开发商改进了一些Jett的技能，更新后，角色变得稍微弱了一些，这使得我在《Valorant》的游戏体验略有下降。但这只是稍微下降一点，因为Jett的变化性仍然存在，所以我每次有机会时都会选择玩Jett。

Để tăng sự trải nghiệm chơi game, tôi đã nạp tiền vào Valorant. Tầm 1 năm đổ lại đây thì không thường xuyên nạp nữa, nhưng cỡ 2 năm trước thì đã từng nạp rất nhiều. Khoảng 3 – 4 tháng nó ra skin của 1 cây súng hoặc 1 cây súng mới thì tôi sẽ nạp để mua. Và thú thật tôi rất hài lòng về mỗi lần nạp tiền của mình. Tôi rất kĩ trong việc lựa chọn skin súng, thường thì tôi sẽ dành 1 ngày để coi thử bản thân có thật sự thích skin đó không rồi mới mua. Cũng bởi vì vậy, 1 loại súng có trung bình khoảng 20 – 30 skin thì tôi chỉ có tầm 3 - 4 skin mà thôi. Thế nhưng tôi rất hài lòng với mỗi skin mà mình sở hữu. Trải nghiệm chơi game của tôi đã lên một tầm cao mới bởi vì với mỗi skin khác nhau, âm thanh sẽ khác nhau, cảm giác mỗi lần bắn sẽ khác nhau.

为了增加游戏体验，我会在《Valorant》中充值。大约在过去一年里，我不经常充值了，但两年前我曾经充值很多。大约每3到4个月，游戏会推出一个新枪皮肤或一把新枪，我会充值购买。老实说，我对每次充值都非常满意。我在选择枪皮肤时非常谨慎，通常会花一天时间看看自己是否真的喜欢那个皮肤，然后再购买。因此，虽然一把枪平均有20到30个皮肤，但我只有3到4个皮肤。然而，我对自己拥有的每个皮肤都非常满意。不同的皮肤带来的游戏体验不同，每种皮肤有不同的声音效果，每次射击的感觉也不同。

Tôi chơi game là để tìm niềm vui cho riêng bản thân, giải toả căng thẳng sau mỗi giờ học. Với tôi, chưa bao giờ tôi chơi game với mục đích chính là để tìm bạn cả. Thế nhưng cứ càng chơi game, tôi lại càng có nhiều bạn hơn. Bất ngờ hơn là tôi tìm được người bạn thân hiện ở nước Úc là nhờ chơi Valorant. Cuối năm 2021, tôi qua Úc để học đại học. Một mình ở đất nước mới xa lạ, không có bạn bè, ngừoi thân, tôi lại càng chơi game nhiều hơn, hầu như ngày nào cũng chơi. Và trong một trận đấu, tôi gặp được Jackson, cũng là một người Việt đang sinh sống ở Úc. Sau trận đó, tôi thấy tôi chơi rất hợp với Jackson và Jackson cũng là một tay bán cừ khôi thế nên tôi quyết định kết bạn và bắt đầu rủ anh ấy chơi chung. Và cứ thế, thời gian trôi qua, chúng tôi càng thân thiết và đã gặp mặt ở ngoài đời. Và bây giờ, anh ấy là một trong những người bạn thân nhất của tôi ở nước Úc.

我玩游戏是为了自己寻找乐趣，释放学习后的压力。对我来说，玩游戏的主要目的从来不是为了交朋友。然而，越玩游戏，我的朋友越多。更意外的是，我通过玩《Valorant》结识了一个现在在澳大利亚的好朋友。2021年底，我去了澳大利亚上大学。一个人在陌生的国家，没有朋友和亲人，我玩游戏的时间更多了，几乎每天都玩。在一次比赛中，我遇到了Jackson，他也是一个在澳大利亚生活的越南人。那场比赛后，我发现我和Jackson非常合拍，他也是一个非常厉害的玩家，所以我决定加他为好友并开始邀请他一起玩。随着时间的推移，我们越来越亲密，并在现实中见面。现在，他是我在澳大利亚最好的朋友之一。

Hiện tại, tôi đã tốt nghiệp đại học và đang làm việc tại một cửa hàng viễn thông ở Úc. Thời gian làm việc dày đặc cộng thêm sống xa gia đình và bạn bè ở Việt Nam nên hiện giờ tôi chỉ còn chơi Valorant tầm 2 - 3 lần 1 tuần thôi. Thời gian rảnh tôi dành để gặp gỡ bạn bè ở Úc, gọi điện thoại về cho gia đình, người thân ở Việt Nam, và tập gym. Có lẽ trong tương lai, thời gian rảnh của tôi sẽ trở nên ít dần, nhưng tôi biết chắc một điều dù có ít thời gian rảnh tới đâu, game vẫn sẽ là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của tôi.

目前，我已经大学毕业，正在澳大利亚的一家电信店工作。工作时间很长，加上远离在越南的家人和朋友，所以现在我每周只玩《Valorant》大约2到3次。空闲时间我会与在澳大利亚的朋友见面，给在越南的家人和亲人打电话，以及去健身房。也许将来我的空闲时间会越来越少，但我确信，无论空闲时间有多少，游戏仍将是我生活中不可或缺的一部分。